BBB, 9 Jamadil Awwal 1437 = 18 Februari 2016
(Khamis):
Tujuan Muhammad Zain bin al-Faqih Jalaluddin
menghasilkan kitab Bidayat al-Hidayah ialah kerana kesukaran bagi orang Melayu
mempelajari di dalam bahasa `Arab terhadap kitab itu, lantaran itu beliau
mengarang Bidayat al-Hidayah agar lebih mudah diikuti pengajian – Tentulah bertujuan
juga bagi menyibarkan akidah Islam yang betul.
Pendekatan yang diambil oleh Shaykh Nuhammad
Zain adalah pendekatan rasional iaitu dengan menggunakan kaedah akli,. Lantaran
persoalan yang awal dibicarakan ialah tentang status akal seseorang, kata
Shaykh Muhammad Zain, selepas teks bahasa Arab disertakan dengan dikuti terjemahan dan syarah, Kata
Al-Shaykh Muhammad Zain:
``Ketahui olehmu hai talib, bahawa hukum aqli
itu tersimpan pada tiga bahagi. Bermula makna pengetahuan itu iaitu mendapat
sesuatu dengan hakikatnya dan keluar dengan pengetahuan itu empat perkara:
Pertama:
Jahil, terbahagi atas dua bahagi, pertama jahil basit namanya iaitu
orang yang tiada mengetahui sekali-kali.
Kedua:
Jahil murakkab namanya, iaitu orang yang baginya bersusun dua jahil.
Pertama, tiada mengetahui ia akan hakikat sesuatu. Kedua tiada mengetahui akan
dirinya tiada mengetahui, seperti i`tiqad falasifah, bahawasanya alam ini
qadim.
Dan Bahagi yang kedua: Syakk iaitu orang yang
bersamaan pada hatinya mengetahui dan
tiada mengetahui.
Dan bahagi Yang Ketiga: Zann iaitu orang yang
berat hatinya pada mengetahui dan ringan hatinya pada tiada mengetahui
Dan Bahagi Yang Keempat: Waham iaitu orang yang
ringan hatinya pada mengetahui dengan berat hatinya pada tiada mengetahui .
Maka orang yang empat bahagi ini, tiada bagi
mereka itu iman. Maka mereka itu kuffar.
Adapun orang taqlid, naka bahawasanya
bersalah-salahan ulama` pada kufurnya. Kata setengah kafir dan kata setengah
mu`min dan yang muktamad bahawasanya mu`min, tetapi jika berlajar ia dan kuasa
pada mendirikan dalil, maka iaitu `asi dan jika berlajar dan lemah dari
mendirikan dalil, maka iaitu `asi.
Dari segi hukum belajar ilmu akidah usuluddin
dan mengajarkan dia, menurut Shaykh Muhammad Zain wajib pada syara`, ertinya
tiada dimudahkan pada meninggalkan dia, kemudian maka dibahagikan wajib pada
syara` itu dua bahagi.
Yang Pertama: Wajib aini pada belajar dan
mengajar. Bermula wajib aini itu, iaitu barang yang mengeluarkan mukallaf
daripada taqlid kepada tahqiq dan sekurang-kurangnya mengetahu akan tiap-tiap
akidah dengan dalil dan jikalau pada perhimpunan sekalipun
Yang Kedua: Wajib kifayah, iaitu barang yang
kuasa pada menunjukkan masalah dan mendirikan dalilnya dan kuasa pada
menolakkan syubhah jika didatangkan orang.
Pengarang menerangkan tentang makna hukum
katanya,
``Bermula makna hukum itu, iaitu mensabitkan
suatu pekerjaan atau menafikan dia dan yang mehukumkan dia dengan ithbat atau
nafi itu ada kalanya syara` dan ada kalanya akal dan ada kalanya adat. Dan
kerana inilah terbahagi hukum kepada tiga bahagi
Pertama:
Hukum Shar`i
Kedua:
Hukum `adi
Ketiga: Hukum aqli
Tiap
suatu mempunyai definisi dan ciri berbeza.
Demikian sebagai permulaan pembicaraan bagi
kitab Bidayat al-Hidayat oleh Shaykh Muhammad Zain bin al-Faqih Jalaluddin sebelum masuk
membicarakan keperluan bagi membicarakan soal akidah.
Sekian.
No comments:
Post a Comment