Lanjutan Sifat-Sifat Wajib, Ta`alluq Dan Al-Asma` Al-A`zam

BBB,  15 Jamadil Akhir 1437  =  24 Mac  2016 (Khamis):

Selepas Pematan dan Sharih membicarakan tentang sifat 20 dan pengelompokannya kepada nafsiyyah, salbiyyah, ma`ani dan ma`nawiyyah, Pematan menggubahkan nazam berikut:

Maka Kudrat dengan mumkin ta`alluq   *  Tanpa kesudahan barang yang dita`alluq

Esa wajib  ta`alluq baginya  sama seperti * Iradat Ilmu kepada sekalian  mumkin tadi

Tetapi terhadap wajib dan mustahil beza * bagi ilmu dan kalam perlu diberi perhatian.

Yang dibicarakan ialah persoalan ta`alluq, iaitu sebagaimana kata Sharih:

``Maka sifat  qudrat bagi tiap-tiap mumkin itu ta`alluq dengan tiada kesudahannya barang yang dita`alluq oleh sifat qudrat. Ia esa, tiada berbilang ta`alluq  dan jikalau berbilang barang yang dita`alluq sekalipun.  Dan seperti qudrat itu sifat iradat, thabit ta`alluq ia atas yang mumkin.``

Maka tidak ta`alluq  qudrat dan iradat akan barang yang mustahil.

Kata Sharih, adapun ta`alluq qudrat-iradat itu ada kalanya salahi dan ada kalanya  tanjizi.

Maka yang pertama itu qadim dan iaitu nafsiyyah bagi sifat qudrat dan iradat atas kata Imam Ash`ari r.a. dan iaitu qaul yang rajih.

Dan yang kedua  itu ta`alluq itu baharu, dan iaitu yang dimu`tamadkan oleh Kadhi Baqillani, halnya mengikut kata Imam Abu Mansur Maturidi r.a. dan iaitu qaul yang daif.

Selanjutnya sebagaimana kata Pematan dan Sharih:

``Ya`ni ilmu dan kalam itu seperti ta`alluq qudrat-iradat kepada sekalian mumkin, tetapi ilmu dan kalam itu ta`alluq kepada yang wajib dan juga mustahil. Kata Sharih:

``Syahadan erti ta`alluq ilmu itu, iaitu inkishaf bagi sekalian maklum. Dan erti ta`alluq kalam itu mengkhabarkan barang maklumnya``. Kata Sharih lagi:

Bermula ta`alluq kalam di dalam azali itu terbahagi kepada amar, dan nahi dan khabar sebagaimana kata jumhur `ulama`.

Seterusnya kata Penggubah Matan:

Setiap maujud ta`alluq bagi sama` *  Begitu basar idraknya jika dikata dengannya

Selain dari ilmu sebagaiamana ditetap *  Kemudian tanpa ta`alluq ialah hayat

Seterusnya Sharih menerangkan bahawa sama` adalah ta`alluq bagi tiap-tiap yang maujud demikian juga sifat basar. (Juga disebut  dengan idrak, kerana terdapat di dalam matan yang disifatkan sebagai daif bagi Idrak).

Disebut juga bahawa  ta`alluq qudrat itu, iaitu mengikut ia atas ta`alluq iradat dan ta`alluq iradat itu mengikut ta`alluq ilmu.

Dan ta`alluq sifat itu terbahagi atas tiga bahagi:

Pertama; Ta`alluq atas sekalian yang mumkin yang ja`iz, iaitu qudrat-iradat.

Kedua:  Ta`alluq kepada sekalian yang maujud qadim keadaannya atau baharu, iaitu sama`-basar.

Ketiga:  Ta`alluq kepada sekalian hukum yang bangsa akal, ya`ni wajib dan jaiz dan muhal, iaitu ilmu dan kalam.

Selepas dari membincangkan tentang sifat-sifat, maka  Pematan berpindah kepada memperkatakan tentang `Asma` Allah al-A`zam. Kata Nazim Shaykh Ibrahim al-Laqani:

Pada kami nama-nama Yang Besar  diberi  * Seperti sifat-sifat DhatNya  Yang Qadim terperi

Pemilihan nama-nama semata taufiqiyyah *  Demikian sifat berdasarkan sam`iyyah

Penggubah membawa persoalan baru, iaitu berhubung dengan nama-nama Allah. Kata Sharih:

Kepada i`tiqad Ahlu al-Sunnah wa al-Jama`ah  asma` Allah yang Maha Tinggi, demikian sifat bangsa dhati – sifat ma`ani dan ma`nawiyyah, maka samanya itu tentu qadimnya dan qaul yang rajih bahawasanya asma` Allah Ta`ala itu taufiqiyyah – ya`ni barang yang dikhabarkan oleh shara` dan Hadith Nabi s.a,w. dan demikian sifat, maka engkau peliharakan dalilnya pada shara`.

Asma` Allah  yang Mu`azzanah itu, ialah barang yang menunjukkan dia atas Dhat Allah Ta`ala seperti lafaz ``Allah``, atau barang yang menunjukkan atas sifat Allah yang berdiri pada Dhat seperti Qadir (Yang Berkuasa) atau Murid (Yang Berkehendak) dan barang sebagainya, maka namanya qadim.

Sharih menerangkan bahawa Asma` Allah itu terbahagi kepada tiga:

Pertama:  Barang yang menunjuk atas Dhat Allah Ta`ala semata-mata seperti `Allah`.

Kedua: Barang yang menunjukkan atas sifat Allah Ta`ala yang tiada berdiri bagi Dhat Allah Ta`ala seperti `Khaliq` dan `Raziq` dan barang sebagainya.

Ketiga:   Barang yang menunjukkan ia atas sifat Allah Ta`ala yang bangsa di hati seperti Qadim,, Murid, `Alim, Hayy dan sebagainya.

Bahawa Ismu al-A`zam itu `Allah` dan `Al-Hayy al-Qayyum`  dan kata setengah ialah `Ya dha al-Jalal  wa al-Ikram`. Dan di dalam Hadith yang sahih, bahawasanya bagi Allah Ta`ala itu sembilan puluh sembilan asma` di dalam itu ada isim a`zam yang tiada khusus `aynnya. Dinyatakan bahawa tiada harus menamai ia dengan nama akan Allah Ta`ala melainkan dengan izin shara`, tetapi menurut Imam Ghazali r.a. harus ia di dalam sifat Allah Ta`ala dan iaitu barang yang menunjukkan ia atas kemuliaanNya yang za`idah atas DhatNya dan tiada harus ia dalam ism  Allah Ta`ala, dan iaitu barang yang menunjukkan atas diri Dhat dan tawaqquf Al-Imam al-Haramayn di dalam perkara demikian itu

Sekian.